болоттар өйкөмө

заоблачные вершины — болоттарҙан юғары тау түбәләре

заоблачные мечты — буш хыялдар

перистые облака — ҡыйғас болоттар

кучевые облака — өйкөм болоттар

под облака; под облаками; до облаков — бик бейектә

быть (витать) в облаках — хыял диңгеҙендә йөҙөү

с облаков свалиться (упасть) — күктән төшкәндәй булыу, көтмәгәндә килеп сығыу

грозовая туча — йәшен болото

тучи собираются — болоттар ҡабара

туча комаров — серәкәй болото

туча тучей — бик күңелһеҙ, йөҙө ҡарайған

сгустились тучи — баш осонда ҡара болоттар ҡуйырған

шапка из барашка — илтер бүрек

бежать изо всех сил — бөтә көскә йүгереү

бежать наперегонки — кем уҙарҙан йүгереү

бежать с эстафетой — эстафетала йүгереү

бежать на пятьсот метров — биш йөҙ метрға йүгереү

поезд бежит — поезд елдерә

по шоссе бегут машины — шоссе буйлап машиналар елә

облака бегут на север — болоттар төньяҡҡа ағыла

бежать из окружения — ҡамауҙан ҡасыу

бежать из плена — плендан ҡасыу

дни бегут — көндәр үтә

время бежит — ваҡыт уҙа

годы бегут — йылдар уҙа

река бежит — йылға аға

вода бежит из крана — крандан (һемәктән) һыу аға

слёзы бегут — күҙ йәштәре аға

кровь из раны бежит — яранан (йәрәхәттән) ҡан һарҡа (аға)

самовар бежит — самауыр таша

молоко бежит — һөт таша

мои часы бегут — сәғәтем алға китә

белый снег — аҡ ҡар

белая бумага — аҡ ҡағыҙ

белые облака — аҡ болоттар

белый халат — аҡ халат

покрасить в белый цвет — аҡҡа буяу

белые волосы — етен төҫлө сәс

белая раса — аҡ тәнле раса

белый хлеб — аҡ икмәк

белый офицер — аҡ офицер

белый террор — аҡтар терроры

Белая армия — Аҡ армия

играть белыми — аҡтар менән уйнау

белый медведь — аҡ айыу

белый гриб — аҡ бәшмәк

полевица белая — аҡ ҡондораҡ

кувшинка белая — аҡ томбойоҡ

тополь белый — аҡ тирәк

марь белая — аҡ алабута

акация белая — аҡ сәрүәр

донник белый — аҡ ҡандала үләне

белая ворона — ала ҡарға (башҡаларҙан берәй яғы менән айырылып торған кешегә ҡарата)

белый билет — аҡ билет (сәләмәтлеге насар булыу сәбәпле, хәрби хеҙмәттән азат ителеү хаҡындағы документ)

белая горячка — аҡ биҙгәк (алкоголиктарҙа була торған психик ауырыу)

белая баня — аҡ мунса

белая кость ирон. — аҡһөйәк (юғары ҡатлам кешеһе)

Белая олимпиада — Аҡ олимпиада

белое золото — аҡ алтын (мамыҡ)

белое мясо — аҡ ит (быҙау йәки тауыҡ, күркә ите)

белый уголь — аҡ күмер (һыу көсө тураһында)

белые пятна — аҡ таптар (бер ҙә тикшерелмәгән йәки аҙ тикшерелгән райондар)

белые стихи — аҡ шиғырҙар (рифмаһыҙ шиғырҙар)

белый свет — яҡты донъя

среди (средь) бела дня — көпә-көндөҙ

доводить до белого каления — ҡанға тоҙ һалыу, ҡанды ҡыҙҙырыу, шартлар хәлгә еткереү

принимать белое за чёрное — аҡты ҡара тиеү, аҡты ҡара итеп күреү

орёл взвился под облака — бөркөт шыҡыйып болоттарға инеп китте

видоизменение облаков — болоттарҙың үҙгәреүе

видоизменения плуга — һабандың үҙгәртелгән төрҙәре

вознестись в облака — болоттарға олғашыу

выглянуть из окна — тәҙрәнән һонолоп ҡарау

из-за туч выглянула луна — болоттар араһынан ай күренде

выплыть на берег — ярға йөҙөп сығыу

выплыл новый — вопрос яңы һорау тыуҙы

из-за туч выплыла луна — болоттар араһынан ай күренде

глядеть в окно — тәҙрәнән ҡарау

глядеть в будущее с надеждой — киләсәккә өмөт менән ҡарау

трезво глядеть на жизнь — тормошҡа айыҡ ҡарау

глядеть за детьми — балаларҙы ҡарау

окна глядят на юг — тәҙрәләр көньяҡҡа ҡарай

из-за туч глядело солнце — болоттар араһынан ҡояш күренде

глядеть в оба — һаҡ булыу, абай булыу, алды-артты ҡарап эш итеү

глядеть косо — ҡырын ҡарау

глядеть правде в глаза — дөрөҫлөктән ҡурҡмау

куда глаза глядят — ҡайҙа етте, шунда

баш һуҡҡан яҡҡа; на ночь глядя — төнгә ҡарай, төнгә ҡаршы

на свет не глядел б — яҡты донъянан биҙеү (ялҡыу, туйыу)

того и гляди — күр ҙә тор

гнать стадо — көтөү ҡыуыу

ветер гонит тучи — ел болоттарҙы ҡыуа

гнать на полевые работы — ялан эшенә ҡыуыу

гнать плоты — һал ҡыуыу

гнать лошадь во весь опор — атты бар көсөнә ҡыуыу

собака гонит зайца — эт ҡуян ҡыуа

гнать машину — машинаны ҡыуыу

гнать на коне — атта елдереү

гнать работу — эште ашыҡтырыу

гнать дёготь — дегет ҡайнатыу

гнать спирт — спирт ҡыуыу

гнать в шею; гнать взашей прост. — төрткөләп (этеп-төртөп) сығарыу

солнце скрылось за горизонтом — ҡояш офоҡ артына йәшеренде

весь горизонт закрыт густыми тучами — күк йөҙө ҡуйы болоттар менән ҡапланған

открыть новые горизонты в науке — фәндә яңы офоҡтар асыу

творческие горизонты — ижади офоҡтар

горизонт воды — һыу горизонты

нефтеносный горизонт — нефтле горизонт

появиться на горизонте — килеп сығыу, күренә башлау (кеше араһында)

исчезнуть с горизонта чьего — юҡ булыу, күренмәй башлау

гряда гор — тауҙар теҙмәһе

гряда клубники — еләк түтәле

гряда облаков — болоттар өйкөмө

густые волосы — ҡалын (ҡуйы) сәс

густой лес — ҡалын (ҡуйы) урман

густая каша — ҡуйы бутҡа

густая сметана — ҡуйы ҡаймаҡ

густой цвет — ҡуйы төҫ

густые облака — ҡуйы болоттар

густой дым — ҡуйы төтөн

густой голос — ҡалын тауыш

тучи заволокли небо — болоттар күк йөҙөн ҡаплап алды

слёзы заволокли глаза — күҙҙе йәш ҡапланы

закрыть окно — тәҙрәне ябыу

закрыть лицо рукой — битте ҡул менән ҡаплау

тучи закрыли небо — болоттар күк йөҙөн томаланы

закрыть глаза — күҙҙе йомоу

закрыть чемодан — сумаҙанды бикләп ҡуйыу

закрыть журнал — журналды (сығыуҙан) туҡтатыу

закрыть собрание — йыйылышты ябыу

закрыть воду — һыуҙы ябыу

закрыть глаза кому — күҙен йомдороу (йән биргән кеше янында булыу)

закрыть глаза на что — күҙ йомоп ҡарау, күрмәмеш булыу

закрыть двери дома перед кем, для кого — берәйһен йортонда ҡабул итмәй башлау, аяғын баҫтырмау

закрыть рот кому — ауыҙын ябыу (ҡаплау)

сейф закрылся — сейф бикләнде

дверь закрылась — ишек ябылды

небо закрылось облаками — күк йөҙө болоттар менән ҡапланды

глаза закрылись — күҙҙәр йомолдо

выставка закрылась — күргәҙмә ябылды

журнал закрылся — журнал сығыуҙан туҡталды

рана закрылась — яра уңалды

в окно залетела бабочка — тәҙрәнән күбәләк осоп инде

самолёт залетел за тучи — самолёт болоттарҙан бейеккә осто

залететь за горючим — яғыулыҡ алырға һуғылыу